Met de trein door Java – Indonesië

Eindeloze rijstvelden, waar mannen en vrouwen tot hun knieën in het water en de modder staan om de rijstplanten in keurige rijtjes te planten. Kneuterige huisjes, waar iedere dag de was buiten hangt of ligt te drogen op het struikgewas. En waar kippen, geiten en honden gemoedelijk langs elkaar heen scharrelen. Langs palm- en bananenbomen en over ijzeren bruggen op grote hoogte.

Binnen in de trein een handje vol andere toeristen, maar vooral locals. Er wordt wat gekletst en geslapen. De stewardessen en stewards komen geregeld langs met eten en snacks. En dit alles onder, als het geluid het überhaupt doet, luid kabaal van de tv met daarop de One Direction marathon, een slechte Japanse actiefilm of een compilatie van Mr. Bean. Je kunt het slechter treffen… Dit is reizen met de trein door Java!

Java is groot, van west naar oost is het eiland zo’n 1000 km lang. En daarom leent Java zich uitstekend om met de trein te reizen. Tussen de hoofdstad Jakarta en Surabaya in het oosten ligt een uitgebreid sporennetwerk. Met een gangetje van zo’n 60 km per uur trekt het Javaanse leven aan je voorbij. En zeker met kinderen is het een fijne en veilige manier van reizen. Ze kunnen een beetje heen en weer lopen, een spelletje doen of lekker naar buiten kijken.

Het mooiste traject wanneer je met de trein over Java reist?

Zelf vond ik de rit tussen Bandung en Yogyakarta het mooist. Het spoor ligt wat hoger waardoor je tot in de verte de rijstvelden ziet liggen. De rit duurt zo’n zeven uur. Dat is lang ja, zeker met kinderen. Maar je zult geen spijt krijgen. Je vermaakt je best. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om het traject op te splitsen, wat dat betreft zijn er genoeg stops onderweg. Het traject brengt je langs bergen en vulkanen, over rivieren en letterlijk dwars door Javaanse dorpjes. Wij hebben de eerste uren alleen maar ademloos naar buiten gekeken, wat een uitzichten! Foto’s maken is overigens wel lastig, want de ramen zijn vaak bedekt met een zonwerend folie. Wel kun je altijd even op zoek naar een raam of deur die wat openstaat, in het halletje bij de toiletten bijvoorbeeld.

Met de trein door Java, voor welke klasse kies je?

De treinen in Indonesië kennen drie verschillende klasses:

Ekonomi oftewel Economy klasse

Back to basic, tussen de locals. Houten banken, vaak met drie paar billen op een rij. Weinig beenruimte. Inmiddels ook in deze klasse wel airco, maar verwacht niet dat deze het altijd doet. Voor korte stukjes prima, maar reis je langer dan zou ik zelf voor iets meer comfort gaan.

Bisnis oftewel Business klasse

Een beetje tussen de economy en de exclusive klasse in. Voor budgetreizigers en voor degene die het leuk vindt om wat meer contact met de lokale bevolking te hebben is dit een prima optie. Je zit namelijk vaak met z’n vieren tegenover elkaar. Je zit daarentegen meestal wel op leren banken en er is airco aanwezig.

Eksekutif oftewel Exclusive klasse

Dit is de duurste klasse, maar vergelijkbaar met de betere tweede klas in de treinen in Nederland. Comfortabele stoelen met een klein kussentje, voldoende beenruimte, stopcontact, airco en de bekende ‘koffie-thee-gevuldekoeken’ service, maar dan met rijst natuurlijk. En snacks 😉 Wij kozen steeds voor deze klasse, de ritten zijn vaak lang en dan is het fijn dat je comfortabel zit. Zeker wanneer je met kinderen (op schoot) reist. De stoelen kunnen worden gedraaid en staan altijd in de rijrichting, maar je kunt er dus ook een gezellige vierzitter van maken.

Treinkaartjes

Je kunt natuurlijk een paar dagen van tevoren naar het treinstation gaan en daar je kaartje kopen. Maar als je geen zin hebt in die extra rit heen en weer kun je je kaartje ook gemakkelijk online kopen. Dit kan meestal tot een of twee dagen voor vertrek. Hoe eerder je boekt, hoe goedkoper je reist, want er zijn altijd een aantal plaatsen in de ‘aanbieding’.

Kies je voor online, zoals wij, dan beland je op de site van Kereta-Api, de Javaanse NS. De website is in het Indonesisch, maar spreekt eigenlijk voor zich. Betalen kan echter niet online, daarvoor heb je een Indonesische bankrekening en creditcard nodig. Hoe online boeken in zijn werk gaat? Ik heb het in tien simpele stappen voor je uitgewerkt. Ingewikkeld? Nee, je moet het alleen een keer gedaan hebben.

1. In het menu geef je aan waneer je weg wilt (Tanggal), waar vandaan je wilt vertrekken (Stasiun Asal) en waar je naartoe wilt (Stasiun Tujuan). Ook geef je aan met hoeveel volwassenen je bent (Dewasa (>= 3 tahun)) en met hoeveel kinderen jonger dan drie jaar (Infant (< 3 tahun)). Kinderen tot en met twee jaar reizen gratis.
2. Vervolgens klik je op ‘tonen’ (Tampilkan).
3. Er verschijnt een lijst met verschillende opties. Bovenaan staat het traject dat je gekozen hebt met de bijbehorende vertrekdatum. Rechts daarvan de samenstelling van je reisgezelschap en eronder de verschillende mogelijkheden.
4. In de tabel staat eerst de naam van de trein, bijv. Argo Willis met de vertrektijd (Berangkat) en de aankomsttijd (Datang). Maak een keus voor de trein die je voorkeur heeft. Er zijn grofweg drie opties: snelle treinen, stoptreinen en nachttreinen. Maar ook een combinatie van deze drie is mogelijk.
   Tip: Wij kozen vaak voor vertrek in de ochtend, dan is het weer vaak het best en dus de uitzichten het mooist. En je bent op tijd op de plaats van bestemming. Zeker handig als je nog een accommodatie moet regelen.
5. Onder de naam van de trein staat de boekingsklasse. Er zijn drie verschillende klassen: Eks = Eksekutif, Bis = Bisnis en Eko = Ekonomi. ‘Rp’, wat staat voor Rupiah en vervolgens het bedrag. Via de knop ‘Booking’ boek je je treintickets. ‘Habis’ staat voor uitverkocht (jammer, maar helaas). De goedkoopste ticketklasse staat vaak onderaan, kijk dus even goed. Soms zijn er dus ook promotietarieven, scheelt een hoop maar deze zijn vaak al ruim van tevoren weg.
6. Goed, vervolgens heb je dus op ‘Booking’ gedrukt. Controleer dan nog even goed of alles klopt en vink het vakje aan. Je gaat akkoord met de voorwaarden en klikt op ‘Lanjutkan’, doorgaan.
7. In het volgende scherm vul je alle gegevens van de reizigers in. Nama = paspoortnaam, ID = paspoortnummer. Tip: heb je letters in je paspoortnummer staan, vul dan je sofi-nummer in. Letters geven namelijk vaak een foutmelding. Kinderen onder de drie jaar hoeven geen paspoortnummer in te vullen, wel een paspoortnaam. Bij ‘Data pemesan’ vul je de gegevens van de koper in (naam, email, telefoonnummer en adres). Laat even weten dat je geen robot bent en druk weer op ‘Selanjutnya’: verder.
8.  Een creditcard of bankbetaling is (nog) niet mogelijk, maar wat wel kan is betalen in de supermarkt (Alfamaret of Indomaret) of bij een ATM. Dat laatste hebben wij een keer geprobeerd maar dat is ons niet gelukt. Via de supermarkt wel. De Alfamaret of Indomaret zit bijna op iedere hoek van de straat. Als je graag vooraf wilt betalen is dit een goede optie. Dan hoef je op het station niet meer in de rij te staan om te betalen. Je weet immers nooit hoe druk het is bij het loket op het station. Kies je voor deze optie dan lees je bij punt 9 hoe dit gaat.
   Tip: Je kan het hele hierboven genoemde boekingsproces ook in de Indomaret supermarkt doen (evt. met hulp van een medewerker die de taal begrijpt). In iedere Indomaret staat namelijk een computerzuil waarop je tickets kan boeken en bij de kassa direct kan afrekenen.
9. De bevestiging van je ticket wordt naar je gemaild, deze neem je mee naar de supermarkt. Dat kan gewoon digitaal. Daar geef je je boekingsnummer aan een medewerker, betaal je de boel cash en krijg je een kwitantie. Die kwitantie met daarop je boekingsnummer neem je op de dag van reizen mee naar het station. Omwisselen voor een boardingpass en klaar! Dat omwisselen doe je op een automatische computerzuil waar veelal geen rij voor staat. Als je je boekingsnummer op het scherm intoetst, verschijnen automatisch de boekingsgegevens van alle personen op het scherm en hoef je alleen maar op print te drukken. De printer print vervolgens de boardingspassen die er overigens hetzelfde uitzien als de boardingpass in het vliegtuig.
10. Zorg dat je op tijd bent op het station, half uurtje van te voren. Dan heb je voldoende tijd voor het omwisselen, de controles en om je plekje te vinden. Kinderen onder de drie betalen dus niet, maar hebben dus ook geen eigen stoel. Hou daar rekening mee.

Op het station en in de trein

Eenmaal op het station kun je ervoor kiezen je bagage naar je stoel te laten brengen. Deze dragers die zich gewillig aanbieden en duidelijk herkenbaar zijn nemen gerust ieder een tas voor hun rekening, waardoor onze bagage de eerste keer voor ruim 5 euro naar onze plek in de trein gebracht werd. Dat deden we de tweede keer natuurlijk anders. Je betaalt deze mannen maximaal 20.000 rupiah per persoon maar dat verschilt per station. Wij reisden met (heel) veel bagage en op diverse stations stonden bordjes met daarop de maximale omvang voor bagage, maar we zijn hier geen enkele keer op aangesproken. Elke keer mocht al onze bagage zonder extra kosten mee. Meestal konden we ook alles gemakkelijk kwijt boven ons hoofd. Behalve de grote backpack, die moest een enkele keer op de grond of achter een rij stoelen maar ook dat was geen probleem.

Het is het vervolgens moeilijk om in de verkeerde trein te stappen. Aan alle kanten word je geholpen en je moet eerst door een officiële controle waarbij je ook je paspoort moet laten zien. Daar wordt verteld op welk spoor je moet zijn. Kijk wel goed in welk treinstel je zit want er zijn per klasse meerdere treinstellen met ieder een eigen nummer. Je stoelnummer staat op je ticket dus als je in het goede treinstel zit kan het niet meer misgaan. Naast de catering in de luxere klassen is er ook altijd wel een restauratierijtuig waar je wat te eten of drinken kan kopen. En de treinen (en meestal ook de WC’s) worden tijdens de rit redelijk goed schoon gehouden. Dat was in ieder geval in de Eksekutif klasse het geval. Ga lekker zitten en geniet!

Semoga perjalanan anda menyenangkan! Oftewel; goede reis!

Wil je meer weten over reizen met de trein door Java? Of onze reisverslagen over de treinreis door Java lezen? Neem gerust even contact op.