oktober 5, 2019
Afgelopen zomer gingen we terug naar Zuid-Afrika, met z’n vieren! Deze eerste week worden we heerlijk verwend bij Lilian en haar gezin. En we toeren over de Panoramaroute. Met fantastische vergezichten tot maar een meter zicht door een witte muur van dichte mist. Ook dat is een rondreis Zuid-Afrika met kinderen!
In 2017 gingen wij voor het eerst naar Zuid-Afrika, toen bleven we in het zuiden. We reden van Kaapstad naar Port Elizabeth. Die avonturen kun je ook terug lezen. Dit jaar bleven we juist in het noorden. Lees gauw verder:
Een betere verjaardag kun je jezelf niet wensen toch? Henk is jarig op de dag dat we naar Zuid-Afrika vliegen. Ooit een beter cadeau gekregen? Of nou ja, jezelf cadeau gedaan moet ik zeggen. De vlucht ging voorbeeldig: onthaald met champagne en een taartje door KLM, drie films afgekeken zonder onderbrekingen, kinders keurig hun bordjes leeg gegeten, geen “zijn we er al?” gehoord en na bijna 11 uur vliegen komt al onze bagage als eerste van de band… NOT! Alleen de champagne en de taart was niet gelogen… Het is hard werken zo’n reisdag!
We zijn blij dat we er zijn, alleen nog even door de douane zigzaggen en dan zo naar het hotel. Maar dan komt de rugdrager van Robyn niet van de band. Alle koffers en tassen worden opgehaald, mensen druppelen langzaam richting uitgang, wij niet.
Daar sta je dan met twee vermoeide kids op de luchthaven van Johannesburg. “You will have to go to the drop off for fragile bags. At the end of the hall, behind luggage belt number two”. “Where are you from? Amsterdam? Did you take a look at luggage belt number 7?” “Yes yes yes, nothing.” “What is the stickernumber on the missing bag miss?” “How do I have to know!?” “Mam, zullen we gaan?” “Schat, let jij op de tassen, ik loop nog een keer langs 2 en 7” “Robyn, hier blijven!” “Fynn, kom van die vloer af en blijf van die spullen af, die zijn niet van jou!” AAAHHH!
De medewerker van de luchthaven heeft met ons te doen, hij loopt ook nog een keer een rondje. En, komt terug met de rugdrager. Ze hebben ‘m net pas op de band gelegd, bij nummer 7. Pff we kunnen. Eenmaal in de aankomsthal blijkt dat alle gasten van “ons” hotel hebben staan wachten op ons. Sorry sorry sorry. En zo kunnen we dan eindelijk in de shuttle naar het hotel. Wat zijn we gaar zeg! We leggen de kids in bed, Fynn zegt nog wat maar als ik antwoord geef en kijk waar zijn reactie blijft, is ie al vertrokken. Het is inmiddels elf uur. Truste!
Overnachting: 1 nacht Aero lodge – Kempton Park, Johannesburg
Vandaag wordt ook zo’n topdag! We hebben een lange dag voor de boeg. Het streven is om om 09:00 uur te vertrekken, maar de kids zijn pas rond half 9 wakker. Dit zijn we niet gewend en zo lopen we al gauw achter op schema. Snel ontbijten en dan met de shuttle terug naar de luchthaven om onze huurauto op te halen. En wie denkt dat dat dan vervolgens vlotjes gaat heeft het mis.
Anderhalf uur zijn we er bezig… Ik heb netjes online alle gegevens al aangeleverd, maar er is een computerstoring en dus moet alles nog eens over op papier. Er worden contracten door elkaar gehaald, we hebben er nu eentje met onze autogegevens en accessoires, maar met een andere klantnaam erop. Stoelverhoger voor een vijfjarige? “He doesn’t need a carseat.” “Ok, but we want to have a booster seat, so he can have a look outside the window”. Fynn moet eerst even komen bewijzen dat hij echt niet naar buiten kan kijken als hij niet op een verhoger zit, voordat de medewerker overtuigd is.
Maar tja, die stoelverhoger moet dan nog wel even gekocht worden in de winkel. Enfin, we rijden uiteindelijk om kwart over 11 weg. En dan hebben we nog een rit van 5,5 uur op het programma staan.
Stop 1: koffie bij een wegrestaurant! Hè fijn! Hier waren we aan toe. Gelijk maar even geld pinnen, hadden we ook nog niet gedaan. En dan door. Fynn op de I-pad, Robyn valt in slaap. Dit gaat voorspoedig. We spotten zelfs een eerste zebra langs de snelweg. Dat vind ik dus zo kicken aan Afrika, overal bestaat de kans dat je wild ziet. Ogen open houden dus. Eigenlijk zijn we zo op de helft. Nog even tanken, hebben we dat ook gelijk gedaan. We zijn al in Tzaneen.
Maar dan begint de ellende: In Tzaneen is een groot ongeluk gebeurd, het staat helemaal vast. Muurvast. En af en toe schuift het iets op, maar dat kan ook komen omdat auto’s uit de file gaan en draaien. Wij hebben geen plan B.
We zien de zwaailichten in de verte, zeker 500 meter voor ons is het gebeurd. En dan wordt een eenbaansweg ineens driebaansweg en worden we van alle kanten ingehaald. Aso’s, die wel even denken de file voorbij te kunnen rijden. Alsof wij hier voor ons lol staan te wachten. Na 10 minuten te hebben stilgestaan en een stuk of 20 auto’s ons voorbij te hebben zien rijden, is Henk het zat. Hij is ineens helemaal ingeburgerd en rijdt zo de file voorbij. Vlak voor het ongeluk even ritsen en hup, we rijden weer. Maar het is wel even een eyeopener: zo hadden we ook kunnen eindigen. Die auto’s liggen helemaal in de prak. Van de bestuurders zien we (gelukkig) niet veel.
Ondertussen heeft de navigatie ons vanaf het begin over een andere route gestuurd dan die we zo mooi op een presenteerblaadje gekregen hadden van de lodge. Op zich geen ramp, maar we moeten nu dus een kloof door. Mooie route, maar… Slingeren. Fynn en Robyn zijn het zat, terwijl we nog zeker twee uur moeten. Deze reis voor dag 1 was misschien iets te ambitieus van deze reisagent. Robyn jammert, ze heeft buikpijn en moet poepen zegt ze. Fynn verveelt zich en heeft hoofdpijn.
En dan spuugt Robyn ineens het hele zakje knijpfruit, waar ik ze net nog even 10 minuten zoet mee heb kunnen houden, er uit. Bah bah bah, verplichte stop dus. Romper gelijk in de vuilnisbak, alles schoonmaken. Lang leven de vochtige doekjes. Robyn voelt zich gelijk weer top en heeft snel weer praatjes. Allemaal gelijk ook maar even plassen dan. En dan het laatste stukje. Ze vallen gelukkig alle twee in slaap en worden pas wakker als we de afslag over de gravelweg inslaan. Hobbel de bobbel, de laatste 30 minuten in het donker over een gravelweg. Gelukkig geen tegenliggers, alleen wat hertjes.
Jeroen staat ons al op te wachten en schijnt bij met de grote koplampen van zijn 4-wheeldrive. Hij vindt ons maar dapper in onze Toyota Corolla, zo door de bush. Het is half 7 als we het terrein van de lodge op rijden. Trots op onze chauffeur en net zo trots op die twee spruiten achterin. Ze hebben ’t super gedaan, op wat gemopper na. Terecht! Gelukkig kunnen we zo aanschuiven bij de braai. Die smaakt super. Wat wil je, we hebben geluncht met sultana en ontbijtkoek. En dan vroeg ons bedje in. Morgen even helemaal niks!
Overnachting: 3 nachten Hasekamp Family bushlodge, Ndlovumzi Nature reserve
Ze slapen alle twee weer heerlijk uit. Klokje rond! Vind je het gek? Ze zijn kapot na deze twee dagen.
Vandaag doen we bewust even helemaal niks. De lodge waar we slapen is van Lilian en Jeroen. Een Nederlands stel met zes kids, de jongste drie zijn hier: Robbie, Fenna en Tosca. Vooral Robbie van 10 is voor Fynn reuze interessant. Samen gaan ze ’s morgens de hertjes voeren achter de lodge. De held gaat mee tot het hek en kijkt dan vooral wat Robbie doet. En Robbie gaat mee zwemmen, dat scoort ook altijd punten natuurlijk!
Maar voordat het zwembad wacht eerst nog even op een korte safari. We zijn immers niet voor niks in een natuurpark. In de jeep van Jeroen en Robbie, want ons autootje is daar toch iets minder geschikt voor. We beproeven ons geluk, op zoek naar wilde dieren. Hoog op het lijstje bij Fynn: zebra’s. Helaas, die zien we niet. Er wonen er in dit 1000 hectare grote park ook maar 20, dus dat was leuk geweest. Wel spotten we gnoes en de (schijnbaar zeldzame) blauwe duiker, een klein hertje. We leren hier nog eens wat…
Vanaf het uitzichtpunt turen we de verte in en spotten boven de boomtoppen uit zowaar het hoofd van een giraffe. Terug bij de lodge eten we taart om Henk z’n verjaardag nog maar een keer te vieren.
En dan kan Fynn lekker het zwembad in. Dat zwembad is wel een dingetje, net als het hek om het terrein van de lodge. Dat hek staat zwaar onder stroom, om wild op afstand te houden. We kunnen Robyn dus echt geen seconde uit het oog verliezen!
Henk en Fynn doen ’s middags nog even wat boodschappen. Nou ja, even.. ze zijn bijna drie uur weg. De eerste de beste supermarkt is in Hoedspruit, 45 minuten hier vandaan. Dat is nog eens wat anders dan thuis. Robyn en ik spetteren wat met water, halen de pop uit de speelgoedkamer naar beneden (zes kinderen hebben heel wat speelgoed bij elkaar verzameld) en keutelen lekker wat rond. Voor je het weet is zo’n dag dan alweer voorbij. En omdat we een eigen keukentje hebben koken we voor het gemak maar weer eens ouderwetse pasta.
Ze zitten alweer bijna in het oude slaapritme en zijn steeds een beetje vroeger wakker. Iets over 7 is het wanneer Fynn vraagt: “is het al 6 uur?” “Nee, het is al 7 uur geweest Fynn.” “Oh… ik wil weer met Jeroen op safari en dat moet vroeg zei hij”. De teleurstelling op z’n gezicht. Morgen een nieuwe dag jongen.
We verhuizen vandaag de boel naar een ander huisje omdat ons grote huis vandaag verhuurd is aan andere gasten. Geen probleem, kwestie van spullen verplaatsen en dan weer neerploffen. Tijd voor ontbijt. De ontbijtjes zijn hier heerlijk, maar wie denkt dat de kids daar hetzelfde over denken heeft het mis. Heerlijke yoghurt, moeten ze niet. Vers fruit, ook niet goed. Zelfs een broodje Nutella moeten ze niet. Nou ja, deze strijd zijn we al een paar ochtenden aangegaan, ik stop er mee. Gister had Fynn de mazzel dat we nog taart aten, hij werkte zo drie stukken weg. Die hebben we vandaag niet… We gaan op pad, eens kijken hoe laat we ze horen: ”mogen we wat lekkers?”
Kwart voor 10 zitten we alweer in de auto, we trotseren voor de zoveelste keer de hobbel de bobbel gravelweg. Henk heeft het inmiddels aardig in de gaten, we arriveren weer keurig (inclusief onderkant) bij de asfaltweg. Op naar Hoedspruit. Op naar nijlpaard Jessica. Tijdens hevige overstromingen is Jessica weggespoeld bij d’r moeder, nog maar een paar uur oud. 16 kilo en 30 cm, haar navelstreng nog aan d’r vast. Ze werd gevonden en groot gebracht door mensen en hun twee honden. En al groeide Jessica al snel uit tot een giga volwassen nijlpaard, ze bleef tam en zag haar pleegouders als haar echte ouders.
Maar een nijlpaard onderhouden kost geld en dus kun je Jessica bezoeken, haar eten geven en zelfs een kusje. Dat laatste kunnen alleen kinderen en vrouwen, bij mannen komt de associatie met de dierenarts in haar naar boven. En je kunt er ook maar 2x per dag naar toe: in de ochtend en later in de middag, daar tussenin slaapt Jessica. Toch wel bijzonder hoor! Met een uurtje ben je er weer weg, maar leuk kennisgemaakt te hebben.
We rijden door naar Hoedspruit zelf, links en rechts langs de weg overal sinaasappelboomgaarden. Ik heb ooit geleerd dat olifanten gek zijn op sinaasappels, maar blijkbaar gaat dat hier, zo dicht bij het Krugerpark, gewoon goed. Hoedspruit is een eerste stukje bewoonde wereld wanneer je bij Lilian en Jeroen vandaan komt. Tijd om even te spelen in het speeltuintje en een ijsje halen, het is bloedheet hier. Winter noemen ze dat… Op de gravelweg terug naar de lodge spotten we ineens, gewoon langs de weg in de struiken, een wild nijlpaard. Dat is even andere koek. Die kunnen we ook van ons lijstje strepen.
En we zijn dus mooi op tijd terug om nog even te zwemmen. Ook Robyn heeft nu de smaak te pakken. Dolle pret in het zwembad waarvan het water net 14 graden is… Brr! Wij zijn blij met Robbie, hoeven wij er niet in. 😉
Lilian grinnikt om een sms van de aanstaande gasten en zegt: “dat is toch zooo Nederlands: zeggen dat je ongeveer om 10 over 5 zult aankomen hier.” En dat is inderdaad ontzettend Hollands. Best erg eigenlijk, als je er over nadenkt. Spontaan bij iemand aanschuiven ’s avonds of op visite gaan is eigenlijk een ‘no go’. En inderdaad, 9 over 5 horen we een auto aankomen. Zul je ze hebben…
We schuiven ’s avonds weer aan bij de braai. Die werd toch al klaar gemaakt voor de andere gasten, of wij ook weer mee eten. Nou, daar zeg ik geen nee tegen. Vers gebakken brood uit de pan op het vuur, zelf gemaakt hamburgers (voor Henk) en wel vier verschillende salades. Oh en een toetje… Jam jam! Hier kan mijn pasta echt niet tegenop. We kletsen gezellig bij met de andere gasten, die doen ongeveer hetzelfde rondje en zullen we later misschien nog wel eens tegenkomen. Leuke mensen ook weer. Geen wifi is zo gek nog niet, je hebt ineens tijd en ruimte voor een spontaan gesprek.
Ook slapen bij Lilian en haar familie? Ik kan het voor je regelen!
Belofte maakt schuld. Jeroen had Fynn beloofd ‘m inderdaad nog eens mee te nemen op safari en dus zitten we al om 7 uur in de jeep. Henk pakt thuis de tassen vast in en Fynn en ik speuren de bush af. Met verrekijker en sporenboekje is Fynn net een echte speurder. Hij vindt het echt veel leuker dan twee jaar terug, toen we met hem ook in Zuid-Afrika waren en de kant van Kaapstad bezochten. De teller, wanneer we na een uur of 2 terug zijn bij de lodge, staat op wel 20 gnoes, veel antilopen en blauwe duikers en… Giraffen! Een moeder met een kleintje. Yes!
Dan een laatste overheerlijk ontbijtje en off we go. We moeten door. Fynn zou nog wel een paar nachtjes willen blijven, hij geniet hier. Robyn laat het allemaal maar wat over zich heen komen. Wel is ze blij dat we d’r stoeltje wat verhoogd hebben met handdoeken eronder, kan ze in ieder geval naar buiten kijken. Niet geheel onbelangrijk op de panoramaroute. We slingeren namelijk eerst nog even een pass over voordat we op de juiste weg belanden. Het gaat goed dit keer.
De panoramaroute is eigenlijk de weg die helemaal langs de Blyde river canyon loopt. Deze canyon is, na de Grand Canyon in de VS en de Fish River canyon in Namibië, de derde grootste canyon van de wereld: ruim 30 kilometer lang. Met een hoop indrukwekkende uitzichtpunten en watervallen langs de route dus. We vergapen ons aan het uitzicht bij de drie rondavels. Heel ver in de diepte stroomt een rivier en aan de overkant torenen drie ronde rotsformaties aan de horizon: de drie rondavels.
Bij Bourke’s luck potholes heeft de rivier zijn sporen nagelaten en jaren achtereen de rotsen uitgesleten. Een diepe kloof met glad afgesleten rotswanden en ronde ‘potholes’ tot gevolg. Al ‘high vijfend’ met alle Zuid-Afrikaanse schoolkids wandelen we het pad naar beneden. Vanaf een aantal hoge bruggen turen we de diepte in en een stukje verderop volg je de rivier voordat deze de diepte in stort. En dat is dan gelijk de plek waar je even heerlijk kunt afkoelen met je voeten in het water.
We blijven er eigenlijk iets te lang hangen, maar Robyn staat inmiddels met alleen haar luier nog aan in het water te spetteren en Fynn en Henk zijn een stuk over de rotsen aan het klauteren. We vermaken ons hier prima. Ondanks dat het behoorlijk druk is met de verschillende schoolklassen. Robyn valt op de terugweg in de rugdrager in slaap, we ploffen neer bij een picknickbankje op het grasveld bij de parkeerplaats en zo slaapt ze zo nog even door.
We besluiten het laatste deel van de panoramaroute voor morgen te bewaren. We zijn toch nog twee nachten in Graskop, een klein stadje aan het eind van de route. We eten een noodletje op onze hotelkamer, de kids plonzen in bad en vervolgens alle twee in ons grote bed al turend naar de i-pad. Er is weer wifi, er is weer you tube. Je hoort ze niet meer. Helemaal uitgeteld.
Overnachting: 2 nachten Graskop hotel, Graskop
Wat een slechte beslissing… Als we ’s morgens wakker worden is het een en al mist. Dichte mist. De temperatuur is van 30+ naar 11 graden gezakt. Ok, jassen uit de tas. Eerst maar even ontbijten, misschien trekt het nog open. Nee, niks. Het miezert, het is vies koud en niks aan zo. Een uitzichtpunt hoeven we vandaag dus niet te doen. Wat wel? Goede vraag, je verblijft aan het eind van de panoramaroute: het zijn allemaal uitzichtpunten en vergezichten. We besluiten een rondje watervallen te maken. Daar kan toch weinig mis aan gaan. En wie weet zijn ze met die regen wel extra vol.
Ze zijn inderdaad indrukwekkend: Mac Mac falls en Lisbon falls. Tientallen meters hoog. De luxe is dat je er met de auto eigenlijk gewoon naar toe rijdt. Parkeren voor een paar eurocent en dan sta je eigenlijk zo op het uitzichtpunt. We willen eigenlijk wel een stuk wandelen, maar dat gaat dus niet. Er zijn geen wandelpaden naar beneden en bij die er wel zijn staat een ‘verboden toegang’ bord. We zijn dus eigenlijk snel klaar. En koud. Dan maar terug naar het hotel. De kids nog maar een keer in bad gezet. Die golven zelf ook een aardige waterval over de rand van het bad. Het is maar goed dat we op de begane grond verblijven, anders hadden de beneden buren geheid lekkage. En zo doden we de tijd wat. Lang leve de wifi!
En lang leven Harries, het pannenkoekenrestaurant om de hoek. We zitten er al om half 5 klaar voor een pannenkoek. Dan maar een beetje op tijd eten. Ze zijn echt wel heel lekker! Maar ja, zoals dat gaat in een pannenkoekenrestaurant, daar zit je geen uren. En dus om 6 uur: “mogen we nog even in bad”. Ja hoor, kan mij het schelen. Zitten ze dus voor de derde keer in 24 uur in bad. En tja, als ze dan vervolgens helemaal rozig in bed liggen, kan mama er ook nog even in. De Linda mee, manlief brengt nog een kopje thee… jaja, dit is vakantie! Even ben ik de regen van vandaag vergeten.
We hebben het ons op dag 5 wel een keer afgevraagd: hoe kan het hier toch zo groen zijn als het er tegelijkertijd zo droog is. Nou zo dus. Het regent! Buiten is het nog steeds grauw en grijs en niks beter dan gister. Zelfs het openhaardje in de ontbijtzaal is aan, het moet niet gekker worden. We rollen ons van de ontbijtzaal terug naar de kamer, vreten altijd veel te veel bij zo’n ontbijtbuffet, en dan pakken we de tassen in. Rond lunchtijd wordt het beter zegt de dame van de receptie. Ik wil haar met alle liefde geloven, maar moet ’t eerst zien.
Laten we dan maar met de Graskop lift starten vandaag. Een super hippe attractie net buiten het kleine dorpje Graskop. Deze lift brengt je een flink aantal meters naar beneden en daar start het plankenpad door het regenwoud heen. Boven konden we de bodem van de kloof niet eens zien, zo mistig is het. Hier beneden lopen we iets onder de wolken en door de bomen krijgen we alleen af en toe zo’n dikke druppel in ons nek.
We zigzaggen over boardwalk en hangbruggen door het regenwoud. We zien geen enkel dier, die hebben zich allemaal lekker warm weggestopt ergens, en met die twee aapjes van ons zou ik me ook gauw verstoppen. Je hoort ze op een kilometer aankomen… Nee, stil zijn kennen ze niet. En voor dieren in het regenwoud wordt geen uitzondering gemaakt.
We proberen de tijd wat te rekken, in de hoop dat het nog opentrekt. En dus maken we het rondje twee keer. Fynn en Henk staan niks vermoedend op de hangbrug wanneer er iemand aan zo’n super swing komt langs zeilen. Een combinatie van bungyjumpen en ziplinen is het. En als er nog een diertje zich niet verstopt had, dan nu wel… Eenmaal boven is het nog niks opgeklaard en een kopje koffie en een ijsje veranderen daar niks aan. Helaas! Het komt niet meer goed vandaag.
We rijden toch nog langs God’s Window, wie weet is het daar beter. Nee. We kijken tegen een dikke witte muur aan. Meer dan wat gekke selfies kunnen we er niet nemen. Ach, je doet er niks aan. Goed excuus om nog eens terug te komen. Ook bij de Berlin falls is het grijs, al is het wel gestopt met regenen. We rijden door naar Hazyview, een uurtje verderop. Weer een onwijs leuk plekje uitgezocht, al zeg ik het zelf. We slapen in een rondavel (rond huisje) aan de rivier. Er is een zwembad (brr, koud!) en een speeltuintje. Niks meer aan doen.
Overnachting: 2 nachten Aan de Vliet, Hazyview.
Wil je ook met je gezin naar Zuid-Afrika? Ik run mijn eigen reisbureau en denk graag met je mee. De tips uit eigen koffer krijg je er gratis bij… Zo werken wij.
Draadnagelweg 6,
3525BV Utrecht
Tel: 06 - 45 02 94 57
nynke@reismetkinderen.nl
KVK: 72667133
Haha, je had me mooi beet! Ik dacht echt: “wow, wat superfijn dat alles zo goed gaat.. dat hebben wij nooit.” Tot ik de rest las.. maar vanaf dag 3 is het dan toch echt geweldig mooi ook. Leuk verslag Nynke.